Αγιάσματος, Κοκάλας, Κεραμωτής και Μοναστηρακίου- όλες στο δυτικό τμήμα του Δέλτα συνολικής έκτασης 16.000 στρεμμάτων (Ν. Καβάλας). Στο Ανατολικό τμήμα του Δέλτα (Ν. Ξάνθης) κυριαρχούν οι εκτεταμένες εκτάσεις των αμμοθινών και οι περιοδικοί υγρότοποι. Νέστος 4Χ4. Ο πλούτος της άγριας ζωής είναι μεγάλος- παρόλο που το 1953 εκχερσώθηκε στο Δέλτα του ποταμού το μοναδικό στην Ευρώπη υδροχαρές δάσος, το περίφημο Μεγάλο Δάσος (Κοτζά Ορμάν). Θηλαστικά όπως αγριογούρουνα, λύκοι, τσακάλια, βίδρες, ασβοί, αλεπούδες, νυφίτσες και κουνάβια. Ιδιαίτερα πλούσια όμως εξακολουθεί να είναι η περιοχή για το ν φτερωτό κόσμο: Στο Δέλτα του Νέστου έχουν καταγραφεί 254 είδη πουλιών. Μεταξύ αυτών σπάνια και απειλούμενα είδη παγκοσμίως όπως ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus), η Βαλτόπαπια (Aythya nyroga), η Κοκκινόχηνα (Branta ruficollis), ο Στικταετός (Aguila clara), ο Βασιλαετός (Aguila heliaga), και το Κιρκινέζι (Falco naumanni). Η περιοχή αποτελεί μοναδικό χώρο έρευνας, παρατήρησης, και ενημέρωσης για τη λειτουργία των φυσικών υδατικών οικοσυστημάτων, των δομών και των αρχών που διέπουν τη λειτουργία του. Έργα όπως η δημιουργία και λειτουργία Κέντρων Ενημέρωσης για το Παραποτάμιο Δάσος του Νέστου, η δημιουργία μονοπατιών ξενάγησης, η επαναφορά της αυτοφυούς βλάστησης, η επαναπλημμύρα ορισμένων τμημάτων εκτός της κοίτης του ποταμού, αλλά και η διαρκής προστασία του οικοσυστήματος, αποτελούν μόνο την αρχή σε μια προσπάθεια μελέτης, διατήρησης και ανόρθωσης του μοναδικού φυσικού υδάτινου οικοσυστήματος.