μεσαιωνική φάση της πόλης της Καβάλας. Η στρατηγική θέση της χερσόνησου προσέλκυσε το ενδιαφέρον ήδη από την πρώιμη εποχή του Σιδήρου. Στον 7ο π.Χ. Θάσιοι άποικοι ίδρυσαν την πρώτη εγκατάσταση που αναπτύχθηκε σε μια σημαντική πόλη της αρχαιότητας, γνωστή με το όνομα Νεάπολη. Στους ρωμαϊκούς χρόνους εγκαταστάθηκαν εκεί Ρωμαίοι αξιωματούχοι, ενώ τα ευρήματα μαρτυρούν εμπορική δραστηριότητα με την Μικρά Ασία και το ανατολικό Αιγαίο. Στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες στο λιμάνι της Νεάπολης κατέπλευσε από την Ασία ο Απόστολος Παύλος με τη συνοδεία του. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ίδρυση της πρώτης χριστιανικής κοινότητας στους Φιλίππους πρέπει να την κατέστησαν χώρο χριστιανικού προσκυνήματος, γεγονός που θα μπορούσε να δικαιολογήσει τη μετονομασία της σε Χριστούπολη. Το νέο όνομα εμφανίζεται στον 9ο αι., εποχή κατά την οποία αναδεικνύεται σε ισχυρό φρούριο, υπολογίσιμο στους στρατιωτικούς σχεδιασμούς της περιοχής καθ΄ όλη τη βυζαντινή περίοδο. Με την ολοσχερή καταστροφή της στα 1391 η πόλη ερημώνεται και χρειάστηκε να περάσουν 130 χρόνια για να οργανωθεί εκ νέου η ζωή. Η ίδρυση της νέας πόλης με το όνομα Καβάλα τοποθετείται ανάμεσα στα 1526 και 1546/49. 

Το υδραγωγείο εντάσσεται στους σχεδιασμούς του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς για την ανοικοδόμηση της πόλης. Ξεκινά από τους απέναντι λόφους στη θέση Σούμπαση ή Τρία Καραγάτσια, όπου υπάρχουν πηγές νερού. Ακολουθεί τις κλίσεις του εδάφους, διέρχεται από πέντε λίθινες γέφυρες και διαθέτει τέσσερις κτιστές κρήνες με γούρνες για το πότισμα των ζώων. Οι "Καμάρες" είναι το τελευταίο και πιο μνημειακό τμήμα του. Γεφυρώνουν το χαμηλωμένο τμήμα του εδάφους που παρεμβάλλεται μεταξύ του βράχου της χερσονήσου και του λόφου των πηγών. Ογκώδη τετράπλευρα μεσόβαθρα, που αναπτύσσονται σε μήκος 270 μ. γεφυρώνονται με τόξα τα οποία συγκρατούν μια δεύτερη σειρά πεσσών και τόξων που με τη σειρά τους διαμορφώνουν την ανώτερη επιφάνεια σε μέγιστο ύψος 26 μ., όπου επικάθεται ο αγωγός. Τα τόξα της πρώτης σειράς έχουν άνοιγμα 5,60 μ. και ύψος 12 μ. Μετρούνται έντεκα τόξα στη σειρά. Σε καθένα από αυτά αντιστοιχεί ένα μικρότερο της πάνω ζώνης με άνοιγμα 5,00 μ. και ύψος 8,00 μ. Στις δυο άκρες υπάρχουν τόξα σε μια σειρά, τρία στην μια άκρη και τέσσερα στην άλλη. Στα μεσόβαθρα της δεύτερης σειράς ανοίγονται δυο επάλληλες μικρές ανισομεγέθεις καμάρες, που ελαφρώνουν την κατασκευή. Κάτω από τις καμάρες του διέρχονται οι δυο κύριες αρτηρίες εισόδου-εξόδου στην σύγχρονη πόλη.
Η σημερινή του μορφή οφείλεται στην εκτεταμένη ανακατασκευή που υπέστη στα χρόνια του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (1520-1530). Ωστόσο η μελέτη της τοιχοποιίας των κατώτερων τμημάτων, επιτρέπει να υποθέσουμε ότι είναι παλαιότερο. Ενδεχομένως η αρχική του φάση να ανήκει στο ρωμαϊκό υδραγωγείο της Νεάπολης.

Υπηρεσιακή Μονάδα: 12η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
Τηλέφωνο: +302510224716

Πηγή: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=58...