Οι Σαρακατσάνοι ή Σαρακατσαναίοι είναι πληθυσμιακή ομάδα Ελλήνων που κατοικεί σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς και σε άλλες βαλκανικές χώρες (κυρίως σε περιοχές της ορεινής Βουλγαρίας και της Βόρειας Μακεδονίας). Παλαιότερα ζούσαν ως νομάδες κτηνοτρόφοι ενώ κοιτίδα τους ήταν η οροσειρά της κεντρικής και νότιας Πίνδου και η Ρούμελη με επίκεντρο τα Άγραφα. Χαρακτηριστικός είναι ο Παραδοσιακός Σαρακατσάνικος Οικισμός του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Θράκης στο Γλυκονέρι Ροδόπης, όπου αναβιώνουν διάφορα έθιμα των Σαρακατσάνων, όπως τα Καλογιάννια. Το έθιμο αυτό έχει συνδυαστεί με την γιορτή της γέννησης του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στις 24 Ιουνίου και έχει ρίζες σε προχριστιανικά έθιμα. Ο μουσειακός αυτός οικισμός βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του Γλυκονερίου, στην διασταύρωση προς Φανάρι, και διαθέτει τις χαρακτηριστικές σαρακατσάνικες καλύβες (κονάκια). Πρόκειται για κτίσματα που έχουν κατασκευαστεί από άχυρο και χλωρά ξύλα, υλικά που χρησιμοποιούνταν από τους Σαρακατσάνους σύμφωνα με παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους. Στο χώρο υπάρχει επίσης και ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο.